Inhoudsopgave
Welke 9 rechtsvormen zijn er? En kan je beter kiezen voor een BV of voor een eenmanszaak?
Als je gaat starten met ondernemen, moet je een rechtsvorm kiezen. Een rechtsvorm bepaald onder andere de aansprakelijkheid van je bedrijf en hoe je bedrijf juridisch in elkaar zit.
Een rechtsvorm met of zonder rechtspersoonlijkheid?
Een rechtspersoonlijkheid is handelingsbekwaam. Heeft een rechtsvorm een rechtspersoonlijkheid, dan is deze zelf aansprakelijk voor zijn schulden en kan deze zelfstandig overeenkomsten sluiten. Een rechtspersoonlijkheid dient opgericht te worden via een akte bij de notaris.
Als je bedrijf een rechtspersoon is, dan is die handelingsbekwaam. Je bedrijf mag dan zelfstandig besluiten nemen, je bedrijf mag schulden hebben en je bedrijf mag zelfstandig overeenkomsten sluiten.
Net als een persoon, kan een rechtspersoon aangeklaagd worden, erven en failliet gaan. Wel kan een rechtspersoon weer bijvoorbeeld niet trouwen of een gevangenis krijgen.
Omdat een rechtspersoon zelf niet kan communiceren (heeft geen hand of een mond), is er een bestuur. Het bestuur handelt namens de rechtspersoon. Ook kan een ander rechtspersoon ook de bestuurder zijn (bijv. bij een holding).
Rechtsvormen met een rechtspersoonlijkheid zijn onder andere een naamloze vennootschap, besloten vennootschap, stichting, vereniging, coöperatie, kerkgenootschappen, publieke rechtelijke rechtspersonen etc.
1. Eenmanszaak
De meeste gekozen rechtsvorm door ondernemers is een eenmanszaak. Ook ZZP’ers vallen hieronder. Het is laagdrempelig omdat je hier alleen voor naar de KVK hoeft en er zijn veel aftrekposten voor eenmanszaken beschikbaar.
Met een eenmanszaak ben je met je privévermogen aansprakelijk. Je aangifte kan je zelf doen, maar je kan dit ook uitbesteden aan een accountant.
2. Vennootschap onder firma (vof)
Als je met meerdere ondernemers een bedrijf wilt starten kan een vof een goede rechtsvorm zijn. Een vof lijkt het meest op verschillende eenmanszaken die samenwerken.
Je hebt geen startkapitaal nodig en iedere zelfstandige vennoot blijft privé aansprakelijk. Het is niet verplicht, maar wel verstandig om van tevoren bij de notaris een vennootschapscontract op te laten maken bij de notaris.
3. Commanditaire vennootschap (cv)
Bij een commanditaire vennootschap (cv) is er een stille vennoot. Deze stille vennoot opereert niet mee en kan je eigenlijk zien als een geldschieter.
Als ondernemer ben je de beherende vennoot als rechtsvorm privé aansprakelijk en als stille vennoot loop je het risico je investering kwijt te raken. Een stille vennoot mengt zich ook niet in de operatie van het bedrijf.
4. Maatschap
Bij een vof als rechtsvorm werk je volledig samen en run je het bedrijf, een maatschap is meer een samenwerkingsverband voor ondernemers om hun beroep samen uit te oefenen. Je werkt dan bijv. naar buiten onder één naam vanuit je maatschap, maar je blijft zelf ondernemer. Iedere ondernemer is gelijk in een maatschap en moet ‘iets’ inbrengen. De winst wordt verdeeld onder de ondernemers en je blijft in een maatschap ook aansprakelijk met je privévermogen.
Een maatschap kies je als je beperkt wilt samenwerken met andere partijen. Het lijkt dus veel op een vof, maar het is een samenwerking bovenop je huidige bedrijf.
5. Besloten vennootschap (bv)
Bij een bv als rechtsvorm ben je niet zelf aansprakelijk met je privévermogen en de bv is de rechtspersoonlijkheid. Het kapitaal van een bv bestaat uit aandelen. De aandelen staan op naam en zijn niet vrij verhandelbaar.
Om een bv te starten hebt je een notariële akte nodig. In de notariële akte staan de statuten, die door een notaris worden gecontroleerd. Je bv wordt in het handelsregister ingeschreven. Vroeger was er een fors start kapitaal nodig, maar tegenwoordig niet meer. Voor 0,01 cent kan je al een bv oprichten, buiten de kosten voor de notaris, toekomstige administratie etc. om.
6. Naamloze vennootschap (nv)
Een nv lijkt op een bv, maar in tegenstelling tot een bv zijn dan aandelen vrij verhandelbaar op een beurs. Er is een minimaal startkapitaal vereist van € 45.000 euro. Een naamloze vennootschap is als rechtsvorm minder geschikt voor (startende) zelfstandige ondernemers.
Omdat de aandelen verhandelbaar zijn is het een bedrijf met de meeste zekerheid en je bent privé niet aansprakelijk. Er is een bepaalde zekerheid van kapitaal beschikbaar. Een naamloze vennootschap verdwijnt alleen bij faillissement of als de vraag voor het product is verdwenen.
7. Vereniging
Bij een vereniging als rechtsvorm heb je samen met andere een doel of een wens. Bij een vereniging wordt je beschouw als een lid van de vereniging.
Een vereniging is niet geschikt voor zzp’ers.
8. Coöperatie
Met een coöperatie als rechtsvorm profiteer je als ondernemer van voordelen die een collectief meebrengen. Zo kan iemand anders je werk overnemen uit de coöperatie als je ziek of arbeidsongeschikt bent.
Een coöperatie is een rechtspersoon en je bent niet met je privévermogen aansprakelijk. De gemaakte winst wordt onverdeeld onder de leden.
9. Stichting
Een stichting is als rechtsvorm niet gericht op het maken van winst en gebruikt vermogen om een bepaald doel te realiseren. Een stichting kan leden hebben, maar kan ook door één persoon worden gerund. Er mag ook personeel worden aangenomen en winst mag alleen worden uitgekeerd met een sociaal of ideëel doel.